İbrahim Balaban

(1921-2019)

İbrahim Balaban 1921 yılında Bursa Osmangazi’nin bir köyünde dünyaya geldi. Köyünün üç yıllık ilkokulunda eğitim gördü.

1937 yılında 16 yaşındayken hint keneviri yetiştirmek suçundan cezaevine girdi. Tutukluluk yıllarında resim yapmaya başladı. Tahliye olduktan sonra evini basan hasmını öldürdüğü için yeniden hapse girdi. Bursa Cezaevindeyken kendisinden 20 yaş büyük olan “şair baba” dediği Nazım Hikmet ile tanıştı. Onun desteğiyle hem resim becerilerini geliştirdi hem de felsefe, politika gibi konularda bilgi sahibi oldu. Nazım Hikmet onun “Bahar”, “Maphusane Kapısı” ve “Harman” isimli tabloları için şiirler yazdı. Balaban bu dönemini “Şair Baba” ve “Damdakiler” kitaplarında anlattı.

Sanatçı ilk kişisel sergisini 1953'te İstanbul’daki Fransız Kültür Merkezinde düzenledi. Sonrasında da hem yurt dışında hem yurt içinde birçok sergi açtı. 1961 ve 1968 yıllarında yaptığı tablolardan dolayı yargılandı ve beraat etti.

Balaban eserlerinde Anadolu insanının günlük yaşantısını, efsaneleri, demokrasi mücadelelerini, köyden kente göçü işledi. “Sanat yaşantının izdüşümüdür. Konu bir özdür, her öz kendi kabuğunu yapar” kuramını ortaya koydu.

Yaşamı boyunca 2000’den fazla tablo üreten 11 kitap çıkaran İbrahim Balaban 2019 yılında İstanbul’da vefat etti.